Wij wensen iedereen een heel fijn 2014

Wallis en Futuna; 10 dagen Pacific Mini Games

Op 2 september beginnen de Pacific Mini Games in Wallis. Omdat toch onze visa voor Fiji binnenkort verlopen is dat reden genoeg om Drifter los te maken op 13 augustus en 350 zeemijlen te zeilen naar Wallis en Futuna, een natie bestaande uit twee kleine eilanden onder Frans protectoraat, noordoost van Fiji. Schuin tegen de passaatwind in!

Na twee dagen is de wind gedraaid en zo ongunstig dat we niet door kunnen varen naar Wallis, we wijken alsnog uit naar Futuna. Daar liggen we te rollen op de deining van de oceaan, de kleine open haven is daartegen onbeschermd. Zeeziek op de ankerplaats!

Na 4 dagen rollen kunnen we weer uitvaren. In het zicht van Wallis zullen we nog een extra nacht op zee moeten doorbrengen omdat het te laat is om tussen de riffen door te varen. Goed zicht is essentieel en het wordt te donker, dus geen optie om de passage in te varen. Die nacht dobbert Drifter een aantal mijlen van het eiland af. Het weer is kalm en we hebben een rustige nacht.

In de morgen kunnen we veilig naar binnen, het rif rechts en links van ons passerend varen we naar Halalo Bay. Daar liggen meer zeilboten die wachten op de spelen.

Intussen hebben we onderweg ontdekt dat een rat bij ons aan boord is geklommen! Dat moet in Savusavu gebeurt zijn. Eén nacht aan de steiger! Een van de grote angsten van iedere boot! Gatver… We strooien meteen rattengif, en leggen plakmatten op plaatsen waarvan we weten dat hij/zij daar is geweest. Niets! We zetten een ouderwetse rattenklem die we als eerste aankoop deden in Wallis. De rat kan overal komen via de ruimtes onder de vloeren en overal vinden we knaagsporen en keutels. Hij lijkt ook flink van het gif te eten maar kennelijk niet voldoende. We vinden later zelfs bijtsporen aan de vrij zware plastic deksels van de grootste boxen in de voorraadruimtes. De stereo doet het plots niet meer omdat de hele bekabeling is doorgebeten. In korte tijd weet een dergelijk klein beest ons aan boord het leven zuur te maken. De bekabeling van alle apparatuur is zeker niet bestand tegen zo’n rat! Drifter en wij zijn in gevaar! We weten dat liefhebbers van tamme ratten, o.a. ons lieve nicht Marjo, er misschien anders over denken, maar een wilde rat op zoek naar voedsel is héél wat anders dan een tamme rat in een kooi of op je schouder. Dát kunnen we je wel vertellen, brrrrr…!

Na bijna twee weken aan boord te zijn geweest hebben we het beest in de klem, hij kon kennelijk de Franse kaas niet weerstaan! De vissen zullen er blij mee zijn!

In Wallis nemen we weer contact met Franse kennissen die we hier vorig jaar hebben leren kennen. Zij spreken Engels en zijn blij met het weerzien. Sue en Bill, uit Australië op de catamaran ‘Lady Nada’,  die we kennen van Savusavu, nemen we tijdens onze bezoekjes mee op sleeptouw. Heel gezellig allemaal.

Er is in Wallis een groot nieuw sportcentrum met een aantal faciliteiten er omheen gebouwd, speciaal voor de Pacific Mini Games. Een soort Olympische Spelen op kleine schaal voor de eilandstaten in de zuid- en west Pacific. Elke vier jaar ergens anders. De leerlingen op de eilanden hebben vrijaf en de scholen zijn in gebruik genomen om de sporters, verzorgers en officials onderdak te bieden. Aan alles is gedacht behalve voor goede busverbindingen van Halalo naar het stadion, dus er zit niet anders op dan veel te liften. Normaal is er op dit eiland ook geen openbaar vervoer en taxi’s kennen ze nauwelijks. Gelukkig is liften geen probleem en we leren daardoor heel wat vriendelijke mensen kennen.
De spelen zijn een groots opgezet evenement van 10 dagen en veel eilanden doen er aan mee. Eilanden waar we zelf zijn geweest zoals Tahiti, Samoa, Tonga, de Cook eilanden, Fiji, Wallis en Futuna. Maar ook landen waar we nog niet zijn geweest of zelfs nauwelijks van gehoord hebben zoals de Federatie van Micronesië, Palau, Guam, Norfolk, Nauru, Tuvalu, Kiribati, Marshalls, Niue, Papoea New Guinea, Vanuatu, the Solomons en New Caledonië. Precies 21 (ei)landen doen er aan mee. Een speciale groep van Oceanië deed mee aan de zeilwedstrijden voor een kwalificatie voor de komende Olympische spelen.

Er zijn 8 sporten: atletiek, zeilen (Laser en HobyCat), kanoën in Polynesische kano’s, gewichtheffen, volleybal, beach-volleybal, rugby en taekwondo.

We nemen alvast een voorproefje als er op vrijdag een generale repetitie voor de openingsceremonie is gepland. Alles gaat er officieel aan toe en iedereen is gekleed in de traditionele kleding van Futuna/Wallis. Echt geen luchtige katoentjes zoals jullie wel op de foto’s kunnen zien. Honderden mensen wachten geduldig uren in de brandende zon om deel te nemen aan deze repetitie. Wij nemen plaats op de enige overdekte tribune. Meer dan 100 dansers zijn van de partij en we zien een geweldig schouwspel.

 

 Op zondag is er eenbijeenkomst ter verwelkoming van alle gasten op het eiland. De koning met zijn familie en alle vips en delegaties zijn aanwezig. Eerst is er een speciale dienst in de grote kathedraal van Wallis waar de spelers gezegend worden. Daarna volgt op het naastgelegen terrein een officiële traditionele kava-ceremonie. Er liggen tientallen grote half klaar gemaakte varkens op hun rug en kasava’s in manden, bedekt onder kleurige matten te wachten. Vroeger werd dit gedaan met de lichamen van de overwonnen vijanden maar de tijden zijn enigszins veranderd. Wallis en Futuna is Frans, dus Frankrijk betaald voor dit alles en de kosten zijn inmiddels de pan uitgerezen zoals we hebben begrepen.

Tijdens de spelen is er vrije wifi mogelijk maar later blijkt dat niet langer dan 10 minuten voor ons. Normaal is internet alleen mogelijk op twee plaatsen op het eiland en de verbinding is super langzaam. Er zijn hier op het eiland geen mobile telefoons. O, we zien er genoeg bij de deelnemers van alle andere eilanden, zoals Papoea Guinea waar je ze niet zou verwachten. Niet bellen dus maar wel Internet, maar dit alleen maar speciaal tijdens de spelen. De tv is volop aanwezig en overal staan camera’s opgesteld. Alle dagen zijn er uitzendingen naar de deelnemende landen natuurlijk en naar Frankrijk. Speciale nieuwsbrieven worden dagelijks gedrukt, in het Frans en Engels. Voor een dergelijke klein eiland een groots evenement. 

Drie weken zijn we druk met de spelen en het bezoeken van onze Franse vrienden en kennissen. Etentjes over en weer, filmavondjes en tussendoor gezelschap op elkaars boten. We zijn zoveel gezelschap en zo vaak achtereen niet meer gewend en daarom heel blij als alles weer achter de rug is. We gaan er dan ook weer snel vandoor als de spelen zijn afgelopen en het eerste goede weervenster zich voordoet om weer richting Fiji te varen. Maar nu met de passaat wind mee! 

Oktober 2013, 

 Coby en Arnold

  

 

Eindelijk, we varen weer....

Ha, we varen weer, ook al is dat maar 31 mijl van Cousteau naar Fawn-Harbor. Drifter heeft weer een verandering ondergaan en is opgewaardeerd van huisboot naar zeiljacht. Alle losse spullen staan weer vast en de rest van gebruiksartikelen zijn opnieuw gestouwd en hebben elders een veilig plekje gevonden. Zo, opgeruimd staat netjes.

Gisteren zijn eindelijk de nieuwe zonnepanelen vanuit Australië aangekomen! De firma bleef moeilijk doen over verzending naar Fiji en al met al hebben we er een maand langer op moeten wachten. We kunnen deze uitbreiding aan capaciteit niet missen want de oude, gekocht in Portugal zo’n 8 jaar geleden laden niet meer genoeg op. Daarnaast heeft Ad, een goede vriend ons een 3 gigabyte externe harddisk opgestuurd met films die we graag zouden willen zien en daar moet je toch genoeg stroom voor genereren. Wat een heerlijke extra luxe!

Arnold heeft van plywood en fiberglas een vaste kap gemaakt, een soort etage bovenop de al hoge kuip van Drifter. Via dat nieuwe dak met opstaande rand vloeit regenwater rechtstreeks via twee tubes de tank in, mits het regent natuurlijk. 

Arnold heeft met het bouwen van de hardtop veel hulp gehad van José en Jeff van het jacht Stravaig. José is Nederlandse en Jeff Engels, twee leuke mensen en beiden heel handig in fiberglas verwerken. Zij hebben al eerder twee jachten van plywood en fiberglas gebouwd en dagelijks lijken ze bezig te zijn met het vernieuwen van zwakke delen op hun trimaran. José heb ik later geholpen met het maken van een hoes over hun dinghy, een weekje werk op mijn zeilmachine ‘Big Bertha’!  Zo wisselen we kennis en knowhow uit en hou je de buidel gesloten. Prima toch? Met José kan ik het meteen goed vinden, een goede vriendin waar ik fijne gesprekken mee kan voeren. Nederlands beppen is zó ontspannend.

Het komende Cycloonseizoen gaat Arnold een watermaker bouwen zodat we ook nog van zout zeewater, drinkwater kunnen maken. Een van de oude watertanks worden dan dieseltank. Allemaal voor ons belangrijke verbeteringen op Drifter die het leven aan boord aangenamer maken. Drinkwater is tenslotte een van de allerbelangrijkste elementen aan boord van een jacht. Kunnen we wat vaker onder een ‘zoete’ douche!

In Viani Bay liggen teveel zeilboten naar onze zin en als we ze continu op de marifoon horen om weer samen iets te ondernemen hebben we er al snel genoeg van en vertrekken naar Taveuni, weer een ander groot eiland. Daar varen we tussen de riffen door naar een ankerplek om vandaar uit boodschappen te doen in een grote supermarkt verderop. Op straat in kleine stalletjes worden verse groenten en fruit verkocht.

Het eiland Rabi [Rambi], behoort tot Fiji maar de mensen die er sinds 1945 op wonen zijn vluchtelingen gedeporteerd van Banaba, Kiribati en hebben een rampzalig verleden. Hun kleine eiland werd hen via trucs ontnomen en langzaam vernield ten behoeve van de fosfaat mijnbouw. In WOII werd het eiland ingenomen door de Japanners en zij richtten een waar bloedbad aan onder de bewoners. De Britse regering kochten de rechten op van het land voor heel weinig geld. Zij vervolgden de Banabans  en 2000 van hen werden tijdens het hurricane seizoen gedeporteerd naar Rabi island in Fiji. Met wat tenten en voedsel voor twee maanden werden deze mensen achter gelaten.

Banaba ligt dicht bij de evenaar en daar is het altijd warm. Op Fiji tijdens het winterseizoen liggen de temperaturen veel lager en een aantal van hen stierven van de kou.

Zij spreken een eigen taal ook al wordt dat niet onderwezen op de scholen. De kinderen worden opgevoed met drie talen, Engels, Fijian en Banabaans. Vanuit Eritabeta ( Elizabeth Cove) lopen we via de zand hoofdweg naar Nuku waar we ons melden op de police post. Op dat moment is er een rechtszaak bezig in het naastgelegen lokaal over de verdeling van een stuk land. De lokalen zijn open dus alles is te volgen. Veel mensen staan buiten op het vonnis te wachten, want eigendom van een stukje land is een van de belangrijkste waarden op Fiji. Voor de grote witte kerk op de heuvel ontmoeten we Elizabeth, een diacones. Zij vindt mijn naam mooi en vindt dan ook dat haar zus die in verwachting is voor Jacoba moet kiezen als naam voor haar baby. De mensen in de dorpjes wonen in simpele huisjes, vaak van niets anders dan hutjes van golfplaten. Gisteren bij aankomst werden we door de plaatselijke jeugd uitbundig begroet. Voordat we de dinghy in het water hadden en we zo ver waren om aan land te gaan, waren een aantal van hen verkleumd en stonden tot hun middel in het water bibberend op ons te wachten. Grappig om te zien dat overal varkentjes met een poot vast gebonden lopen langs het strand. Daar is voor een korte vakantie Pauline bij haar grootouders en haar baby is pas vernoemd naar Stephen, een zeiler die we kennen en hier samen met Selena vorig jaar geankerd heeft. We mailen hem later daarover. Pauline stuurt haar neefje de palmboom in voor verse kokosnoten, deze palmbomen zijn zover wij kunnen schatten ongeveer 15 meter hoog. Hij klimt als een aap omhoog en met zijn voeten schopt hij de groene kokosnoten uit de palm. Deze zijn goed voor het vocht. Ook krijgen we een grote tros bananen mee en de volgende dag heb ik een amandel-bananencake voor ze gebakken. Pauline is bezig om matten te vlechten die zij gebruikt als bed en/of afscheiding voor het slaapgedeelte omdat deze hut alleen bestaat uit palen en palmdak. Voordat zij als consumptie dienen hebben deze varkens een gigantisch mooi uitzicht op de riffen en blauwe water van het eiland. Toeristen betalen hier erg veel voor! Zij verwelkomen ons kwispelend met hun lange gekrulde staartjes, het lijken wel honden. De loslopende honden kruipen schuw weg voor ons! Zes jongens gaan met ons mee aan boord en kijken hun ogen uit hoe wij zeilers leven. De volgende dag komen drie anderen ons kokosnoten en papaja brengen. Zij eten bij ons tortilla’s en smakken luidruchtig om aan te geven dat het ze smaakt. Ik weet niet of dat ook geldt als zij de limonade luidruchtig opslurpen. Wij geven vislijn en vishaken aan ze. De electriciteit in Eritabeta, (Elizabeth cove) is voor de zoveelste keer weer eens uitgevallen en na half zeven is alles donker. We ankeren om de hoek bij Motawa, (Albert Cove). Een prachtige baai met witte strandjes.

Ik weet dat velen van jullie vinden dat wij heel eenvoudig wonen op Drifter. Als je dit afzet met wat we hier zien hoe simpel de mensen hier leven, hebben wij het wel héél comfortabel! In de avond heerst rust en we horen de golven op het rif achter ons zachtjes borrelen.

Toch een beetje paradijs…….

Juli 2013

Arnold en Coby

Traditionele Hindoe bruiloft in Savusavu, Fiji

Wij zijn uitgenodigd met acht zeilvrienden bij een Vivãha, een traditioneel Indisch Hindoehuwelijk. Deze uitnodiging is wel heel speciaal omdat we er drie dagen zullen zijn. Drie dagen van verschillende religieuze riten met uitgebreide ceremoniën en feesten. Hindoes hechten doorgaans veel waarde aan gebruiken en tradities van het huwelijk. De officiële ceremonie van het huwelijk wordt deels voltrokken in het Sanskriet, de heilige taal van het Hindoeïsme. Door de rituelen worden bruid en bruidegom geholpen om tot een tweede nieuwe levensfase te komen. Er worden geen ringen uitgewisseld maar binnen de rituelen wordt een lint om het middel van de bruidgom verbonden met de bruid. Ook een soort maalsteen met een vijzel worden door lint verbonden met elkaar als symbool voor onafscheidelijkheid, het een is niets zonder het ander. Uiteindelijk sluit de bruidegom de ceremonie af door een gouden ketting om de hals van de bruid te leggen, de verbondenheid is ook daarmee bezegeld.

Een week voor de bruiloft gaan we met de vader van de bruid naar een andere stad om onze kleding voor de huwelijksdag te kopen.   De mannen krijgen van de vader een gekleurd overhemd met dezelfde motieven omdat we ‘speciale’ gasten zijn. Van ons vrouwen wordt verondersteld dat we in sari’s komen. Alle mannen komen in overhemd en we zien niemand in een net pak of stropdas. Ik ben tot fotografe gebombardeerd omdat officiële trouwfoto’s doorgaans  niet gemaakt worden.  De anderen van ons gezelschap bieden de nodige hulp bij de voorbereidingen zoals de vele gerechten die vooraf gemaakt worden voor zo’n 150 gasten per dag en de laatste dag voor 400 gasten.

Ik kies er niet voor om een sari te dragen.  De reden is tweeërlei, ten eerste omdat ik sari’s alleen prachtig vindt staan bij Indische vrouwen en deze niet vind passen bij ons Europese vrouwen, en ten tweede omdat ik met een sari aan me niet overal tussen de honderden gasten kan wringen wat soms echt nodig blijkt te zijn om foto’s te kunnen maken Ik kies voor een compromis, een Indische jurk met lange broek.  

Aan de sari’s  en de vele sieraden wordt de rijkdom afgemeten. Kasten (sociale bevolkingslagen) zijn ook hier en niet alleen in India erg belangrijk.  Degene die het zich kunnen veroorloven hebben wel 100 sari’s, van gewone tot buitengewoon dure, vaak meer dan 1000 Fiji-dollar (± € 0,45) waard, nog afgezien van de vele dure sieraden. De bruid, Pooja draagt  twee sari’s op haar laatste en belangrijke huwelijksdag zo’n 1500 dollar of meer per stuk. De sieraden, gekregen van haar ouders, lopen op tot 10.000 dollar, een gemiddeld jaarloon. De vader werkt als schilder bij een bouwbedrijf en moeder werkt naast het huishouden als werkster bij anderen. De salarissen zijn erg laag dus velen steken zich in de schulden voor zo’n bruiloft.  Toch kiezen de meesten nog  voor de traditionele huwelijksfeesten.

Dit is een gearrangeerd huwelijk en dat komt nog vrij vaak voor. In dit geval werd de bruid, Pooja gekozen door de ouders van de bruidgom, Ronil. De cadeaus werden gegeven en aanvaard en dus kan op korte termijn een huwelijk gesloten worden. De bruid kan nog wel tot zelfs op de laatste dag van gedachte wisselen maar doorgaans wordt dit niet gedaan.

De bruid verhuist na het huwelijksfeest naar het huis van haar schoonouders om daar te gaan wonen met al de andere familieleden die er al inwonen. Het jong paar betrekt een kamer in dat huis totdat zij op zichzelf kunnen gaan wonen. De zoon kan een ander huis bouwen op het bestaande perceel.

De hele week voor de bruiloft worden de rituelen besproken en geoefend maar bruid en bruidegom doen dat niet samen. Families helpen mee met de etensvoorbereidingen. 

De eigenlijke bruiloft is in het huis van de bruid en wordt in vier of vijf fases verdeeld, op de 3^e huwelijksdag zelf:

-Aankomst van de barãt, Ronil(de bruidegom)  

-De bruid alleen in de mãnro, (tent van slingers en bloemen voor de huwelijksvoltrekking)

-de bruidegom alleen in de mãnro

-bruid en bruidegom beiden in de mãnro voor de huwelijkssluiting.  

-afscheid van bruid en bruidegom.

Daarvoor worden vuuroffers voor de God Ganesha verricht en de bruidegom wordt door de getrouwde vrouwen van de familie vereerd en verwelkomt. Gepaard gaande met alle langdurige rituelen, waaronder vele vruchtbaarheidsceremonies, speciaal voor de bruid.  De huwelijkssluiting zelf duurt uren en intussen zitten alle gasten geduldig op de grond of gaan in groepjes eten. Alleen vegetarisch eten wordt geserveerd. Geen tafels en stoelen maar twee tegenover opgestelde lange zit- en eetbalken waarover papier is gespannen als in een refter. We worden de eerste dag bediend door verschillende vrouwen en de andere dagen door mannen en jongens. Zij lopen rond en scheppen het eten uit grote pannen of plastic bakken. Er wordt water uit een grote ketel geschonken in kleine bakjes. Geen alcohol of andere dranken! Ook komt men met water rond om de handen te wassen. We eten met onze vingers zoals iedereen. Kneden met de rechterhand de rijst tot een balletje. Probeer maar eens een bordje rijst met saus te eten alleen met je vingers! Het wordt al snel een knoeiboel met gele vingers door het geelpoeder (kumara), gebruikt in al het eten. Wel gezellig met elkaar en er wordt veel gelachen. Vooral om ons! Er wordt van je verwacht meteen plaats te maken voor anderen. Wij blijven iets langer zitten omdat we eindelijk  een zitplaats hebben ook al is dat een smalle balk.  

Overal hangen kale tl-lampen en goede belichting voor foto’s is ver te zoeken. Daarnaast branden er verschillende vuurtjes die veel rook verspreiden tijdens de vele rituelen en ceremonieën. Zo ook een wat groter vuur voor het warm maken van de met geitenleer bespannen trommels om het leer soepel te maken. Daardoor verspreid er nog meer rook!  Ik zou veel liever wat ongebonden foto’s hebben gemaakt maar dat is bijna onmogelijk. Het worden al snel staatsiefoto’s!

De dagen nadien heb ik veel werk aan de vele foto’s om er iets moois van te maken en samen met Arnold die de muziek weet toe te voegen flansen we  met de opgenomen filmpjes een slideshow in elkaar. De familie krijgt van ons verschillende  gekopieerde dvd’s, een fotoboekje met ontwikkelde foto’s en een grotere familiefoto in lijst. De zondag erop worden we weer uitgenodigd maar dan als een officieel afscheid. Er komen steeds meer familieleden naar de foto’s kijken en weer hebben we een diner, nu met lepel en vork. 

Vader Arvind zien we daags daarna in de jachtclub waar hij ons steeds opnieuw probeert uit te nodigen. Hij is erg trots op het feit dat hij ons zeilers goed kent en wil dit bevestigd zien,  vandaar de vele uitnodigingen. We houden het af,  zonder daarmee onbeleefd te zijn. Vier dagen bruiloft en een extra zondag waren echt voldoende!

Andere familieleden nodigen ons ook uit om hen te komen bezoeken. We laten het maar in het midden bij het zeggen erg vereerd te zijn… (ramram) Dank U.

 

Mei 2013

Coby